Działalność Instytutu Techniki Budowlanej obejmuje:

• badania naukowe i prace rozwojowe dla potrzeb budownictwa dotyczące:
  • bezpieczeństwa konstrukcji budowlanych,
  • bezpieczeństwa pożarowego budynków,
  • bezpieczeństwa i dogodności użytkowania,
  • higieny zdrowia i ochrony środowiska zamieszkania,
  • ochrony przed hałasem i drganiami,
  • izolacyjności cieplnej i racjonalnego użytkowania energii w budynkach,
  • trwałości obiektów budowlanych,
  • diagnostyki stanu technicznego budowli,
  • utrzymania, renowacji i modernizacji zasobów budowlanych,
  • budownictwa zgodnego z zasadami zrównoważonego rozwoju;
• badania materiałów i wyrobów budowlanych w laboratoriach badawczych;
• udzielanie krajowych ocen technicznych i rekomendacji technicznych dla wyrobów budowlanych oraz europejskich ocen technicznych;
• certyfikację:
  • wyrobów i usług budowlanych,
  • systemów zarządzania w budownictwie,
  • zakładowej kontroli produkcji,
  • kompetencji personelu,
  • usług;
• ekspertyzy, orzeczenia, opinie naukowo-techniczne;
• szkolenia;
• informację naukowo-techniczną.

W prowadzonych pracach Instytut współpracuje z naukowymi organizacjami międzynarodowymi, w tym:

• RILEM (Międzynarodowe Stowarzyszenie Laboratoriów Badawczych w Budownictwie),
• ENBRI (Europejska Sieć Budowlanych Instytutów Badawczych).

Prowadzone w Instytucie Techniki Budowlanej statutowe badania naukowe i prace rozwojowe, finansowane głównie przez Ministerstwo Edukacji i Nauki, mają na celu rozwój nauki w dyscyplinie "Budownictwo" oraz tworzenie podstaw naukowych przepisów, norm i krajowych ocen technicznych.

Zgodnie z posiadanymi przez ITB od 1967 r. uprawnieniami, Rada Naukowa przeprowadza przewody doktorskie i nadaje stopień naukowy doktora nauk inżynieryjno-technicznych w dyscyplinie inżynieria lądowa i transport.

Upowszechnianie wyników prac Instytutu następuje poprzez:

• wydawnictwa Instytutu, w seriach:
  • prace naukowe,
  • instrukcje, wytyczne, poradniki,
  • materiały konferencyjne;
• publikacje naukowo-techniczne w literaturze fachowej;
• konferencje, sympozja, seminaria (krajowe i zagraniczne);
• posiedzenia robocze organizacji międzynarodowych;
• informację naukowo-techniczną:
• ogólnie dostępny, największy księgozbiór biblioteczny z dziedziny budownictwa,
• baza aprobat technicznych, krajowych ocen technicznych,
• baza certyfikatów ITB,
• baza zbiorów bibliotecznych i danych bibliograficznych.

Zespół Laboratoriów Badawczych Instytutu Techniki Budowlanej jest akredytowany przez Polskie Centrum Akredytacji. Akredytację posiada od 1995 roku. W skład Zespołu Laboratoriów Badawczych wchodzi 5 wyspecjalizowanych Laboratoriów wyposażonych w unikatowy sprzęt badawczo-pomiarowy, oferujących pełny zakres badań materiałów i wyrobów budowlanych.

Są to laboratoria: Badań Ogniowych, Elementów Budowlanych, Fizyki Cieplnej, Akustyki i Środowiska, Konstrukcji Budowlanych, Geotechniki i Betonu, Materiałów Budowlanych.

W Instytucie funkcjonuje również akredytowane Laboratorium Wzorcujące, wspierające Zespół Laboratoriów Badawczych ITB oraz klientów zewnętrznych w zakresie sprawdzeń i wzorcowań wyposażenia badawczego i pomiarowego. Laboratorium posiada akredytację na wzorcowania w dziedzinach długości, masy i temperatury.

Instytut Techniki Budowlanej jest upoważniony do udzielania krajowych ocen technicznych (KOT ITB) dla większości wyrobów budowlanych.

Udzielanie europejskich ocen technicznych (ETA) Instytut prowadzi w ramach przynależności do Europejskiej Organizacji ds. Oceny Technicznej (EOTA), która po 1 lipca 2013 r. zastąpiła Europejską Organizację ds. Aprobat Technicznych (również EOTA). Europejska ocena techniczna stanowi dokument odniesienia do sporządzania deklaracji właściwości użytkowych i oznakowania CE dla wyrobu, którego dotyczy.

Instytut współpracuje z trzema międzynarodowymi organizacjami zrzeszającymi jednostki aprobujące:

• UEAtc - Europejska Unia Aprobat Technicznych w Budownictwie,
• EOTA - Europejska Organizacja ds. Oceny Technicznej,
• WFTAO - Światowa Federacja Organizacji ds. Oceny Technicznej.

Instytut Techniki Budowlanej prowadzi w obszarze budownictwa certyfikację:

• wyrobów i zakładowej kontroli produkcji:

obowiązkową, w której ocenia się zgodność:

• z wymaganiami norm zharmonizowanych lub europejskich ocen technicznych, niezbędną do wydania przez producenta europejskiej deklaracji właściwości użytkowych i oznakowania wyrobów budowlanych oznakowaniem CE,
• z wymaganiami polskich norm lubkrajowych ocen technicznych, niezbędną do wydania przez producenta krajowej deklaracji zgodności i oznakowania wyrobów znakiem budowlanym B,

dobrowolną, w której ocenia się zgodność z wymaganiami norm i krajowych ocen technicznych, upoważniającą do znakowania wyrobów znakami ITB odpowiednio: „Wyrób budowlany” lub „Zakładowa kontrola produkcji” oraz kryteriów technicznych ITB, umożliwiającą oznakowanie wyrobów znakami: ekologicznym EKO-ITB, jakości cieplnej CQ -ITB oraz C+Q-ITB, odporności na włamanie WQ -ITB, jakości akustycznej AQ-ITB, jakości Q-ITB,

• dobrowolną zakładowej kontroli produkcji betonu towarowego wraz z oceną jakości, według wymagań normy PN-EN 206-1,
• systemów zarządzania: jakością (PN-EN ISO 9001) i środowiskiem (PN-EN ISO 14001), bezpieczeństwem i higieną pracy (PN-N-18001) oraz systemów zintegrowanych,
• kompetencji personelu,
• usług.